Nasze projekty

Profilaktyka jest obszarem szerokim i dotyczy różnych dziedzin naszego życia. Wychodząc naprzeciw wielu wyzwaniom, kampanię Zachowaj Trzeźwy Umysł uzupełnialiśmy o kolejne projekty profilaktyczne. Większość z nich przekształciła się w samodzielnie kampanie, które funkcjonują z nami po dziś dzień.

Akademia Profesjonalnego Nauczyciela

Platforma edukacyjna dla osób zajmujących się profilaktyką i edukacją, które chcą poszerzać swoją wiedzę i podnosić kwalifikacje. Na platformie udostępniamy kursy internetowe. Kursy są skierowane w szczególności do osób pracujących z dziećmi i młodzieżą. Platforma jest dostępna na stronie akademianauczyciela.pl

Odpowiedzialny Kierowca

Widząc potrzebę podjęcia walki o bezpieczeństwo na drogach, w 2012 we współpracy z Biurem Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji stworzyliśmy nowy projekt adresowany do wszystkich uczestników ruchu drogowego: kampanię Odpowiedzialny Kierowca.  

Kampanię Odpowiedzialny Kierowca oparliśmy w większości na materiałach edukacyjnych. Jej organizacja sprowadzała się do skutecznej ich dystrybucji oraz prowadzeniu na ich podstawie warsztatów z dziećmi i młodzieżą, pogadanek z dorosłymi.

W ramach kampanii Odpowiedzialny Kierowca:

1. Edukowaliśmy w zakresie niebezpieczeństwa prowadzenia samochodu pod wpływem środków odurzających, w tym alkoholu i narkotyków.
2. Promowaliśmy szeroko pojęte bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
3. Wyjaśnialiśmy znaczenie przepisów drogowych, informowaliśmy o nowych przepisach.
4. Namawialiśmy do samodoskonalenia własnych umiejętności.
5. Stworzyliśmy materiały dla szkół, umożliwiające przeprowadzanie egzaminów na karty rowerowe (poradniczki i mapki rowerowe, testy na kartę rowerową).
6. Promowaliśmy wśród pieszych noszenie odblasków i elementów odblaskowych.
7. Informowaliśmy o nowych zagrożeniach na drodze (np. korzystanie ze smartfonu podczas kierowania samochodem).

Narkotyki? To mnie nie kręci!

Wychodząc naprzeciwko nowym zagrożeniom, w 2012 roku ruszyliśmy z nową kampanią edukacyjno-profilaktyczną, dostarczającą rzetelnych informacji o zjawisku używania substancji psychoaktywnych. Do współpracy przy tworzeniu kampanii zaprosiliśmy specjalistów z Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii – Martę Struzik i Michała Kidawę, a w kolejnych latach psychologów i socjoterapeutów – Mariolę Ejzenchart-Wojkiewicz, Marcina Bąka oraz Mariusza Nowickiego.

W ramach kampanii przygotowaliśmy zestawy edukacyjne dla nauczycieli i pedagogów (ulotki edukacyjne, karty pracy, scenariusze zajęć, audycje edukacyjne), dzięki którym mogli oni przeprowadzić ciekawe zajęcia o środkach psychoaktywnych wśród młodzieży.

Adresatami kampanii objęliśmy uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Wynikało to z faktu, iż w polskim prawie ukończenie trzynastego roku życia wyznacza odpowiedzialność karną za popełniane czyny karalne i przejawy demoralizacji (Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich). Kampania miała również za zadanie przekazania wiedzy rodzicom. W ramach kampanii poruszaliśmy temat: uzależnienia, terapii, współuzależnienia, edukacji na temat szkodliwości społecznych i zdrowotnych używania substancji psychoaktywnych, w tym narkotyków i dopalaczy.

Przemoc boli

W 2014 roku ruszyliśmy z projektem profilaktycznym dotyczącym przeciwdziałania przemocy w szkole. Przy współpracy specjalistów przygotowaliśmy materiały edukacyjne: ulotki, plakaty, scenariusze zajęć dla nauczycieli, audycje edukacyjne. Jako jedni z pierwszych w swoich materiałach poruszyliśmy problem przemocy w sieci, czyli tak zwanej cyberprzemocy.

Dodatkowo umożliwiliśmy chętnym osobom uczestnictwo w internetowym kursie „Przeciwdziałanie agresji u dzieci i młodzieży”. Na zakończenie kursu wręczyliśmy kilkaset książek edukacyjnych autorstwa Moniki Janczury „Agresja i przemoc. Niezbędnik nauczyciela, pedagoga, dyrektora”.

Od 2014 roku materiały trafiły do kilku tysięcy szkół podstawowych i gimnazjalnych. Przeprowadzono szereg zajęć z dziećmi i młodzieżą uświadamiające, jak duże szkody w budowaniu relacji między ludźmi powoduje przemoc (fizyczna, psychiczna) i cyberprzemoc.

Papierosy? Nie, dziękuję!

Odpowiadając na zapotrzebowanie wielu pełnomocników i koordynatorów ds. profilaktyki, w 2014 roku przygotowaliśmy kampanię dotyczącą edukacji antynikotynowej dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej oraz I-III gimnazjum. Działania kampanii były wynikiem danych, z których możemy się dowiedzieć, że w Polsce pali prawie 30% społeczeństwa, czyli ok. 10 milionów dorosłych osób, ok. 4 miliona dzieci jest narażonych na bierne palenie. Ponadto zauważalna była tendencja spadkowa związana z obniżaniem się wieku inicjacji nikotynowej wśród dzieci i młodzieży – po pierwszego papierosa sięgają uczniowie zazwyczaj przed 13 rokiem życia.

W skład przygotowanych materiałów znalazły się: ulotki dla uczniów, karty pracy, ulotki dla rodziców, plakaty, scenariusze zajęć, audycje edukacyjne oraz ankiety ewaluacyjne. W materiałach zwracaliśmy uwagę na budowanie postaw asertywnych, pokazywaniu negatywnych skutków palenia, które pojawiają się nie za kilkanaście lat, ale dotykają młodych ludzi już teraz. Przekazywaliśmy ponadto rzetelne informacje na temat składu papierosów. Oprócz kwestii papierosów, poruszyliśmy również temat e-papierosów, czyli papierosów elektronicznych.

W 2016 roku nazwa projektu została przemianowana na „Alkohol i papierosy to trucizna”. Oprócz profilaktyki antynikotynowej poruszyliśmy temat szkodliwości działania alkoholu, FASD i FTS.

Alkohol niszczy

W 2015 roku wystartowaliśmy z nowym przedsięwzięciem „Alkohol niszczy”. Przygotowaliśmy zestaw materiałów edukacyjnych, który informował o negatywnych konsekwencjach spożywania alkoholu i dopalaczy. Materiały zaadresowaliśmy do młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej oraz dorosłych.

W ramach kampanii poruszyliśmy tematykę: przedwczesnej inicjacji alkoholowej, konsekwencji spożywania dopalaczy, profilaktyki ciążowej (FASD, FAS), alkoholizmu, korzystania z pomocy specjalistycznej przez dzieci i dorosłych, w których rodzinach nadużywa się alkoholu, syndromu DDA.

Smart. To znaczy mądrze!

W 2017 roku wystartowaliśmy z kampanią dotyczącą cyberuzależnienia. Z badań przeprowadzonych przez Fundację Dbam o Mój Z@sięg, Uniwersytet Gdański oraz Centrum Doradztwa i Badań Społecznych SOCJOGRAM wynika, że do najważniejszych problemów, w opinii nauczycieli, należały wówczas nadmierne korzystanie z telefonów komórkowych (88,8%) oraz nadmierne korzystanie z Internetu (84,8%). Na dalszych miejscach znalazł się problem palenia papierosów (53,3%) oraz problem cyberprzemocy (40,9%).

W dzisiejszych czasach trudno byłoby wyobrazić sobie życie bez dostępu do nowoczesnych technologii. Urządzenia te pomagają w komunikacji, ułatwiają naukę, zapewniają rozrywkę oraz usprawniają załatwianie wielu codziennych spraw. Z drugiej strony mogą negatywnie wpływać na życie człowieka, a w szczególności dzieci i młodzieży. Konsekwencją mogą być problemy z nauką i koncentracją, mową, spadkiem aktywności ucznia w zajęciach szkolnych, jak i pozaszkolnych oraz stosowanie różnych form przemocy. Konsekwencją „wirtualnego” trybu życia jest także narastający problem otyłości wśród dzieci i młodzieży. W niektórych przypadkach cyberuzależnienie może nawet prowadzić do depresji oraz prób samobójczych.

W ciągu kilku lat trwania kampanii poruszyliśmy zagadnienia: cyberuzależnienia, mądrego korzystania z urządzeń mobilnych, prywatności w sieci, bezpieczeństwa w Internecie, fonoholizmu, czy patostreamingu. Do realizacji kampanii zaprosiliśmy Mariusza Nowickiego.

Stop przemocy w rodzinie

W 2017 roku, przy współpracy z mgr Mariolą Gosławską, przygotowaliśmy zestaw materiałów edukacyjnych i szkoleniowych dotyczących zjawiska przemocy domowej. Jako główne cele wyznaczyliśmy sobie:

1. Edukację osób doznających przemocy w rodzinie.
2. Ochronę dzieci przed przemocą.
3. Ochronę seniorów przed przemocą.
4. Dostarczenie wiedzy o podstawowych obowiązkach i uprawnieniach służb zajmujących się realizacją zadań w tym zakresie, wskazanie płaszczyzny wzajemnej współpracy.
5. Promowanie podejmowania wspólnych działań w interesie osób doznających przemocy w rodzinie.
6. Upowszechnianie potrzeby edukacji prawnej wśród specjalistów, w tym kadry placówek oświatowych (wychowawca, nauczyciel przedmiotowy, pedagog, psycholog, personel pomocniczy: osoba nadzorująca pracę w szatni, pracownicy kuchni), ochrony zdrowia (lekarze, pielęgniarki), pomocy społecznej, policji itp.

W ramach kampanii przygotowaliśmy m.in.: ulotki edukacyjne dla ofiar, świadków i sprawców przemocy, materiały edukacyjne dla pedagogów i nauczycieli, broszury edukacyjne dotyczące procedury Niebieska Karta, podręcznik edukacyjny wraz z płytą CD „Kompendium wiedzy – standardy pracy Zespołów Interdyscyplinarnych i Grup Roboczych”.

Jako uzupełnienie zorganizowaliśmy cykl dwóch szkoleń stacjonarnych: Przemoc w rodzinie, Zapobieganie demoralizacji i przestępczości wśród dzieci i młodzieży. Szkolenia kierowaliśmy do: osób realizujących zadania w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w tym członów Zespołów Interdyscyplinarnych oraz Grup Roboczych, a także pracowników domów opieki społecznej, Domów Seniora, opiekunów w  klubach seniorów, kadry pedagogicznej placówek oświatowych i profilaktyczno-wychowawczych.

DepresJa?

W 2020 roku wystartowaliśmy z kampanią edukacyjną dotycząca zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży. Założenia i cele kampanii opieraliśmy na danych, dotyczących pogarszającego się stanu psychicznego polskiej młodzieży. Wśród nich znalazły się m.in. wyniki ogólnopolskiej Diagnozy Społecznej Uczniów, którą przeprowadziliśmy na próbie ponad 50 tys. uczniów w 2018 roku. Wybuch epidemii przyśpieszył nasze działania. Wspólnie z ekspertką, Mariolą Ejzenchart-Wojkiewicz przygotowaliśmy zestaw materiałów edukacyjnych dotyczących problemu obniżonego nastroju i depresji, jako skutku izolacji społecznej. W związku z zamknięciem szkół z powodu epidemii uczniowie zostali w wielu przypadkach odcięci od pomocy psychologiczno-pedagogicznej, która mogła być im w obecnych warunkach szczególnie potrzebna. W czasie pandemii wiele młodych osób doświadcza negatywnych emocji: lęku o przyszłość, strachu przed zachorowaniem, niepewności związanej z nadejściem kolejnej fali epidemii, braku wiedzy na temat tego jak funkcjonować będą szkoły w nowej rzeczywistości.

Głównym celem kampanii jest wzmocnienie wśród uczniów poczucia bezpieczeństwa oraz radzenia sobie z trudnymi emocjami oraz oswojenie strachu. Do tego celu zostały przygotowane specjalne scenariusze zajęć z dziećmi, młodzieżą i ich rodzicami/opiekunami oraz indywidualne karty pracy i ulotki dla rodziców. Materiały przygotowaliśmy do pracy stacjonarnej (realizacja warsztatów w szkołach) oraz zdalnej (udostępnienie w wersji scyfyzowanej).

Materiały dla Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

W 2020 roku, przy współpracy z Gminą Czechowice-Dziedzice przygotowaliśmy zestaw materiałów edukacyjnych promujących działania Gminnej/Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

W materiałach poruszyliśmy następujące tematy:

1. Przybliżenie dorosłym zadań Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zwrócenie uwagi na możliwość otrzymania wsparcia merytorycznego, prawnego i psychologicznego w obszarach związanych z uzależnieniem od alkoholu, terapii osób współuzależnionych oraz dzieci, występowania przemocy w rodzinie.
2. Przybliżenie terminu „współuzależnienie”. Przełamanie wstydliwego tabu związanego z chorobą alkoholową. Zachęcenie dorosłych do podjęcia terapii jako jednego z kluczowych elementów radzenia sobie z problemem alkoholowych partnera/-ki oraz wychodzenia z alkoholizmu.
3. Zwiększenie oraz promocja roli pedagoga szkolnego jako osoby kluczowej w rozpoznawaniu oraz rozwiązywaniu problemów uczniów – psychicznych, rówieśniczych, rodzinnych (w tym związanych z nadużywaniem alkoholu przez rodzica lub stosowania przemocy domowej).
4. Promocja wśród młodzieży bezpiecznych zachowań. Edukacja w zakresie odpowiedzialnych wyborów, wskazywanie, że dobrej zabawie nie musi zawsze towarzyszyć alkohol. Rozwijanie umiejętności społecznych, budowania relacji opartych na zaufaniu.
5. Wsparcie merytoryczne dla profesjonalistów zajmujących się tematyką i zapobieganiem przemocy.

Profilaktyka.tv

Pod koniec 2021 roku jako pierwsi w Polsce uruchomiliśmy tematyczny kanał streamingowy dotyczący profilaktyki. Pod adresem www.profilaktyka.tv będziemy udostępniać materiały multimedialne, których odbiorcami są uczniowie, nauczyciele, rodzice, specjaliści związani z działem profilaktyki.

Kanał został przygotowany z myślą o placówkach i osobach zajmujących się edukacją i profilaktyką. Do tego grona zaliczamy m.in.: przedszkola i szkoły, świetlice środowiskowe, biblioteki i Domy Kultury, Ośrodki Pomocy Społecznej, nauczycieli i pedagogów szkolnych, pełnomocników ds. rozwiązywania problemów alkoholowych i uzależnień, członków Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Prezentowane na kanale treści i materiały mogą zostać wykorzystywane jako narzędzie uzupełniające podczas spotkań profilaktycznych zarówno z uczniami, jak i ich rodzicami. Platforma spełnia również funkcje edukacyjno-informacyjne dla pedagogów, nauczycieli oraz pozostałych osób zajmujących się profilaktyką.

Rodzina na TAK!

Pierwsza edycja kampanii Rodzina na Tak! wystartowała w 2016 roku. Początkowo została stworzona jako element służący edukacji podczas festynów i pikników rodzinnych. Przygotowaliśmy broszury, których celem była integracja wszystkich członków rodziny podczas wspólnej zabawy.

W 2021 postanowiliśmy poszerzyć projekt o warsztaty edukacyjne realizowane w szkołach podstawowych. Przeanalizowaliśmy wyniki Diagnozy Społecznej Uczniów w wyniku czego stworzyliśmy nową edycję kampanii, odnoszącą się do roli, jaką powinna odegrać rodzina w życiu każdego człowieka. Do współpracy zaprosiliśmy psycholożkę Martynę Filipiak. W kampanii skupiliśmy się w głównej mierze na kształtowaniu wśród uczniów oraz ich rodziców prawidłowych wzorców komunikacji w rodzinie. Podkreślamy rolę rodziny jako podstawowej grupy społecznej, która zapewnia dziecku bezpieczeństwo i stanowi bazę do przyszłych relacji. Niezależnie od tego, czy za tym pojęciem kryje się samotny rodzic z jednym dzieckiem, czy też wielodzietna rodzina. Zwracamy uwagę na budowanie wartościowych relacji rodzinnych, stanowiących istotny czynnik wspierający i chroniący dzieci i młodzież przed nadchodzącymi problemami takimi jak sięganie po alkohol i substancje psychoaktywne, pokusa łamania zasad czy presja rówieśnicza. Do tego celu zostały przygotowane specjalne scenariusze zajęć z dziećmi i młodzieżą, indywidualne karty pracy, ulotki dla rodziców oraz kampanijne gadżety.